Polacy polubili butelkomat. Reklama nie była potrzebna

Pierwszy warszawski butelkomat to program pilotażowy firm Interzero i Eurocash. Prowadzony jest nie bez powodu: zgodnie z unijną dyrektywą Single Use Plastic (SUP), państwa członkowskie UE powinny zapewnić 77 proc. poziom zbiórki butelek z tworzyw sztucznych wprowadzonych do obiegu po 2024 r., a 90 proc. w 2029 r. Oznacza to konieczność przygotowania stosownej infrastruktury - ale czy forma butelkomatu jest jedną z właściwych?

Butelkomat Sielaff SiCompact XLprzyjmuje butelki PET, ze szkła oraz puszki. Za sprawą czytników kodów kreskowych, wagi i dwóm prasom błyskawicznie je przyjmuje, rozpoznaje i magazynuje – w zamian wręczając osobie oddającej butelki bon na zakupy, który można zrealizować w Delikatesy Centrum. Ten konkretny model butelkomatu ma wydajność 60 pojemników na minutę.

Projekt z premedytacją nie był promowany lokalnie ani w środkach masowego przekazu. Obie firmy chciały sprawdzić naturalny odbiór takiego urządzenia przez mieszkańców. Ci nie tylko nie zignorowali urządzenia i nie tylko je zaakceptowali - a zaczęli też chętnie z niego korzystać.

Butelkomat przyjmuje 825 opakowań tygodniowo. Jeżeli założyć, że owe butelki pochodzą z Delikatesów Centrum to oznacza, że 24 proc. sprzedawanych tam produktów butelkowanych wraca do recyklingu w tym konkretnym urządzeniu. Dziennie korzysta aktualnie z niego średnio 20 osób, oddając typowo około 7-8 opakowań.

Na ratunek planecie Ziemia:

SUP to inicjatywa Unii Europejskiej, która ma na celu ograniczenie i wycofanie z użycia niektórych produktów jednorazowych wykonanych z tworzyw sztucznych, takich jak sztućce, kubki, talerze, słomki, pojemniki na żywność czy balony. Dyrektywa ta jest wprowadzana od lipca 2021 roku i ma wpłynąć na całą Europę.

Celem dyrektywy jest zmniejszenie ilości plastiku odpadowego, który może być szkodliwy dla środowiska i zdrowia ludzi. Według szacunków, w 2019 r. w Europie było wyprodukowanych około 300 mln ton plastiku jednorazowego użytku. Z tego około 80 proc. nie zostało recyklowanych. Plastik może być źródłem zanieczyszczeń powietrza, wody i gleby oraz stanowić zagrożenie dla zwierząt.

Dyrektywa SUP zakazuje sprzedaży i obrotu dziesięcioma produktami jednorazowego użytku wykonanych z tworzyw sztucznych. Dotyczy to m.in.:

Zamiast tych produktów będą dostępne alternatywy bezpieczniejsze dla środowiska, takie jak:

Dyrektywa SUP wprowadza również opłatę - maksymalnie 1 zł - za niektóre produkty jednorazowe, które będą wydawane klientom. Chodzi np. o opakowania, w których serwowane są napoje czy żywność. Punkty handlowe będą musiały zapewnić klientom alternatywę dla jednorazowego kubka z plastiku.

Dyrektywa SUP ma być realizowana przez państwa członkowskie UE poprzez ustalenie wspólnych standardów i harmonogramów oraz współpracę międzysektorową. Celem jest stworzenie systemu monitorowania i kontrolowania obrotu produktami jednorazowego użytku oraz zapewnienie odpowiedniego recyklingu lub kompostowania odpadów plastikowych.

SUP jest ważnym krokiem w walce ze zmianami klimatu i ochronie środowiska. Ma również korzystny wpływ na gospodarkę i społeczeństwo europejskie. Według prognoz Unii Europejskiej dyrektywa SUP może przynieść oszczędności finansowe dla państw członkowskich wynoszące około 2 mld euro rocznie do 2030 r. Ponadto może poprawić jakość życia ludzi poprzez zmniejszenie ryzyka chorób związanych ze spożyciem plastiku oraz stworzenie nowych możliwości pracy i innowacji.