Planety Spocka i Supermana eksplodowały. Teraz astronomowie oglądają szczątki innej planety
Coś, co dla wielu astronomów było jedną z planet poza Układem Słonecznym, teraz zniknęło. Badacze podejrzewają, że owa planeta w ogóle nie istniała. Kosmiczny Teleskop Hubble'a zaobserwował natomiast powiększający się obłok bardzo drobnego pyłu, pochodzący najprawdopodobniej z gigantycznej kolizji dwóch lodowych planetoid krążących wokół jasnej gwiazdy Fomalhaut, oddalonej od nas o 25 lat świetlnych.
Fomalhaut b
Planetę po raz pierwszy odkryto w 2008 r. w danych zebranych w latach 2004-2006. Była ona widoczna przez kilka lat w obserwacjach prowadzonych za pomocą Hubble'a jako wyraźna kropka. W przeciwieństwie do innych egzoplanet, które udało się bezpośrednio sfotografować, od samego początku Fomalhaut b prowokowała dodatkowe pytania.
Przede wszystkim planeta była niesamowicie jasna w zakresie promieniowania widzialnego, ale jednocześnie nie udawało się wykryć żadnego promieniowania w podczerwieni. Astronomowie podejrzewali, że jasność pochodziła z rozległej otoczki lub pierścieni pyłowych otaczających planetę, które mogły pochodzić z jakiegoś zderzenia. Dodatkowo już pierwsze obserwacje prowadzone za pomocą Hubble'a wskazywały, że planeta nie przemieszcza się po orbicie eliptycznej, jak to zazwyczaj ma miejsce.
Zdjęcia wykonane za pomocą Hubble'a w 2014 r. wskazują, że obiektu już nie ma. Jakby tego było mało, wcześniejsze zdjęcia pokazywały, że jasność obiektu od jakiegoś czasu już malała.
Źródło: NASA, ESA, Digitized Sky Survey 2. Davide De Martin (ESA, Hubble)
To nigdy nie była planeta, a więc co?
Wychodzi więc na to, że Fomalhaut b nie był planetą, ale powoli rozszerzającym się obłokiem powstałym w zderzeniu dwóch dużych ciał niebieskich o rozmiarach planet. Badacze podejrzewają, że do zderzenia doszło na krótko przed pierwszymi obserwacjami z 2004 r. Do teraz obłok odłamków składający się z ziaren pyłu o średnicy 1 mikrona, znalazł się poniżej progu wykrywalności przez Hubble'a. Wszystko wskazuje, że do teraz obłok powiększył się do rozmiarów większych niż orbita Ziemi wokół Słońca.
Co ciekawe, obserwowany dotychczas obiekt nie poruszał się po orbicie eliptycznej jak robią to planety, a znajdował się na trajektorii ucieczki z układu planetarnego.
Naukowcy planują jeszcze dokładnie przyjrzeć się temu układowi planetarnemu za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba, którego start zaplanowano na 2021 r.
